Kompetisaun Nasaun Avansadu

Iha nasaun tolu Jepang, Australia no Timor-Leste halo hela kompetisaun atu haré nasaun nebé mak uza teknolojia avansadu liu (dezenvolvidu liu) iha pasadu. Atu hatene ida ne’e sira tenki halo peskiza ba rai ida-ida iha nasaun tolu ne’e.

Komesa uluk ho Japaun, depois de ke’e rai to’o metro 1000 sira hetan fiu tembaga iha rai okos nebá. Entaun, ekipa Japaun nian ho orgullu dehan katak, tinan 1500 liu ba, Japaun nia teknolojia ezisti ka iha ona, uza fiu tembaga.

Tuir mai, ke’e fali Australia nian. Depois de ke’e to’o metro 1000, la hetan tembaga, maibé sira ke’e kontinua to’o metru 1500. To’o metro 1500, sira hetan vidru rahun, entaun ekipa Australia nian ho orgullu dehan katak, iha tinan 2500 liu ba, Australia nia teknolojia komunikasaun iha ona, uza Fiber Optik.

Ikus liu iha Timor-Leste, ke’e to metro 1000 la hetan buat ida, ekipa sira koko ke’e tan to’o 1500 la hetan nafatin buat ida. Sira koko ke’e tan to’o metro 3000 mos la hetan nafatin buat ida. Entaun ekipa husi Timor ho orgullu deklara katak Timor iha tinan 5000 liu ba, iha ona teknolojia komunikasan Wireless.