Iha Supermerkadu

Ohin ba supermerkadu ida iha Amerika, pas hamriik hela iha departamentu ai-fuan nian, feto malae ida istilus los manda saleslady.
“Fo lai sabraka kilo 3. Favór falun sabraka fuan ne’e ida-ida ho surat tahan,” senhora istiloza ne’e manda saleslady.

Saleslady ne’e haktuir deit. Tuir kustume malae nian,  kliente mak liurai.

“Oh, falun tan mos apple kilo 4. Apple fuan sira ne’e falun ida-ida eh, favor boot ida.”
Ho oin midar, saleslady halo tuir deit, no falun apel fuan kilo 4 nian ne’e ida-ida ho surat tahan depois tau ba plastik.

"Depois, … be ida neba ne’e, saida mak ne’e?” senhora istiloza ne’e hatudu fali ba raga boot ida iha loja laran besik iha kantu.

“Oh .. neba ne’e uvas (anggur nia fuan), maibé ami la fa’an ida.” Saleslady hatan.

Iha laran nia kala dehan, heran ne mak o sosa kilo 5, hau kala ohin loron sibuk falun deit mak uvas fuan ne’e ida-ida.. bulak karik.” Not for sale tiha deit…

Hau diskunfia kedas desde uluk

Ema nia aman Xina ida kaben ho feto Timor, depois sira iha oan. To’o fulan rua deit, bebe ne’e fila (mate) tiha.

Kalan hader bebe nia mate isin, feto Timor ne’e tanis makaas los hodi hateten, “hau diskunfia tiha ona! Hau diskufia tiha ona, husi primeiru mos hau diskunfia ona, hau hatene, tuir los hau rona hau nia maluk sira dehan.”

Rona ida ne’e familia hotu-hotu hakbesik mai hodi husu, “o diskunfia hanusa, saida mak O hatene?”

Nia hatan, “hau diskunfia tiha ona, produtu Jinjang nian ne la dura, hau nia maluk sira mos dehan hanesan ne, nusa hau la rona sira? Moris mai la kleur deit mate fali”




feto manas, feto bikan, bikan timor, bikan paulus, bikan kristal, feto paulus manas, feto kristal manas, huin belar, huin dodok huin metan, huin dois, feto paulus nia huin, susun boot

Primeiru Ministru vs Ministru Adm Interna

Loron ida Primeiru Ministru (PM) nasaun ida husu ba ninia Ministru Administrasaun Interna (MAI), karik ninia nasaun ne’e sei iha idiotas (ema beik) barak.

Ninia MAI hatan, “sim hau fiar sei iha”.

    

PM fó orden ba MAI atu la’o haleu nasaun ne’e tomak hodi buka no lori mai PM ema nain 5 ne’ebé mais idiotas (beikten liu) hodi lori mai iha Konsellu Ministru.

    

MAI sente difisil uitoan tamba fasil tebes atu identifika se mak metenek liu, liu husi kompetisaun ruma, maibé oinsa atu identifka se mak beik ten liu (mais idiotas). Maske nune’e nia ba-mai nasaun nia laran buka meius hodi bele identifika ema mais idiotas. Liu tiha fulan ida, nia konsege fila mai ho ema nain rua ne’ebé tuir MAI sira mak beikten liu ona.

    

Tuir mai ne’e mak konversa entre PM ho MAI iha Konsellu Ministru wainhira aprezenta idiotas nain 2 ne.

PM: Ministru MAI, hau sente o nia matemátika ladún loos karik. Hau haruka O ba buka ema nain 5, nusa mak o mai lori nain 2 deit?

MAI: Sua Exellensia, favór husik hau explika atu nune’e ita rasik bele kumprende didiak.

PM: Ok, halo favór kontinua.

MAI: Sua Exelensia, wainhira hau la’o haleu ita nia nasaun ne tomak, hau haré ema nia aman ida ne’e tutur nia karoon iha nia ulun maske nia tur hela iha angguna nia laran nebe mamuk. Wainhira hau husu, nia hatán, nia lakohi rai tun nia karoon tamba ta’uk angguna nia roda kempes tamba ninia karoon todan loos. Ho ida ne’e, hau desidi katak nia mak ema idiota ba dala lima (kelima)

PM: ok diak, kontinua…

MAI: hau haree fali mane ida seluk ne’e lori nia karau ba iha uma leten hodi nia bele han hotu duut sira nebe moris iha nia uma leten. Nusa nia la sae ba hamos duut ne’e ho ninia katana, ou karik atu fo han, nusa nia la lori krau ba fatin seluk. Iha foho neba duut barak los. Tamba ne’e hau desidi katak nia mak idiota ba dala 4 nian (idiot keempat).

PM: Depois? Sira seluk iha nebe?

MAI: wainhira iha ita nia nasaun laran iha problema barak, administrasaun interna iha failansu barak, maibé hau husik hela hau nia serbisu importante ne’e hodi gasta tempu ba buka idiotas sira, ne’eduni, hau sente hau mak idiotas ba datoluk (ketiga).

PM: hamnasa kontenti loos, Tuir mai se tan?

MAI: Em vez de rezolve problemas barak iha ita nia rai laran, hanesan korupsaun, dezempregu, infraestrutura ladiak, problema saude, edukasaun no seluk-seluk tan, sua Exelensia preokupa deit atu hatene idiotas sira iha nasaun ida ne’e. Ne’eduni, tuir hau, Ita-boot mak idiotas ba daruak (kedua)

Rona ida ne’e, konsellu nia laran hotu-hotu tauk, nonok, no hakmatek los hein saida mak PM atu hatan ba ida ne’e. PM mos nonok no hanoin makaas los.

PM: Ok, hau haree iha lia loos iha o nia stetmentu ne’e, hau labele nega.  Entaun se mak idiotas primeiru liu iha nasaun ida ne’e?

MAI: Sua Exelensia, iha serbisu barak iha ida-ida nia serbisu fatin no uma atu ita halo. Maibé ema balu husik hela nia serbisu no responsabilidade sira ne’e hotu hodi le deit istoria ida ne’e.. Ema nebe le ida ne’e parese hatene se mak idiota dahuluk (pertama) tamba sibuk los le post ida ne’e hodi haluha ninia serbisu.

Peace deit, e Loron diak

Mie Ayam laiha na'an manu

Hoe Tiu, dehan fa'an Mie Ayam, mas na'an manu laiha ne'e? ne'e mi hotu deit ne'e?


Tiu fa'an nain hatan fali, "Ano komentar barak liu, be kuandu ano ba sosa aimoruk lombriga nian (obat cacing) ne'e, iha laran iha nia cacing ka? Laiha to?








huin metan, huin dois, feto manas, feto molik, feto manas timor, feto molik timor, feto paulus, menina paulus

Saida mak Mapa ne'e?

Ohin ho kolega malae ida atu ba han iha Mongolian Grill. Tamba foin sosa kareta no mos foin primeira vez lori kareta iha nia idade 21 ne’e, nia konfia los deit mak GPS hodi hatudu dalan.

Hau: Bro, O foin lori kareta iha ne’e ka? Ne’e mak uza GPS ne’e?
Nia: Sim, hau seidauk kuñese diak fatin iha ne’e. Hau ba pasiar iha State seluk mos hau konfia GPS ho Google map deit.
Hau:  OK

Liu tiha minutu ida nia dehan,

Nia: Eipa, uluk GPS ho Google map seidauk iha ne’e ema ba mai haree saida los para labele lakon
Hau: Oh, uluk ne’e ema uza map deit.
Nia: Lae, antes internet sira seidauk iha, google map seidauk iha, ne’e ema uza saida los.
Hau: Ne sa, ohin hau dehan ne’e ema uza map. O hatene map ka lae?
Nia: Map maksudnya google map ne to?
Hau: Hmm… o uza lai google hodi buka saida mak map ne’e.

Hau la lahatene, hau mak 'TOO OLD' ka nia mak 'TOO YOUNG' hodi la hatene saida mak map (peta ida iha surat tahan ne’e) la’os google map.

Map mak la hatene, hau yakin cassette mos nia la hatene, nia hatene deit mak MP3

Vida...... vida.....

Polos hotu deit

Uluk sei SD iha kolega mane ida naran Joanico. Nia iha kolega feto ida naran Marisa ne’ebé bonita. Sira nain rua eskola hamutuk iha kelas satu.

Neneik-neneik Joanico komesa gosta Marissa maski nia sei kiik. Loron ida nia dehan ba Marissa, “Marissa, hau gosta O. Maibé ita nain rua sei kiik, Kuandu aban bain rua boot ona, ita nain rua kaben eh. Hau hein O mak ne?!”

Ho oin polos los Marissa hatán fali, “Nico, la’os hau lakohi, hau sa hakarak deit, mas iha ami nia familia laran, ami kaben deit ho ami nia maluk ka familia rasik. Hau nia tiu kaben ho hau nia Tia, Hau nia avo mane kaben ho hau nia avo feto. Hau nia Apa mos kaben ho hau nia ama. Hau nia Pai kiik kaben ho hau nia Mae kiik. Mas O la’os hau nia familia ne’e. Ne’e labele ida.”

Rona ida ne’e, Joanico mos laran kanek …

Istoria ho ninia Lisaun husi Alin SD oan ida

Iha eskola Ensino Primária ida mestra hameno atu estudante sira hakerek istoria badak ne’ebé iha ninia lisaun ba moris (iha ingles dehan, story with ‘moral of story’) hodi le iha kelas laran semana oin.

To’o loron submisaun ne’e, ida-ida mai ho ninia istoria no le iha oin ba kolega sira hotu rona. Iha lisaun barak, balu kona-ba esperansa, pasiensia, domin no sst. Ikus liu belun ida naran Cesar. Mestre bolu nia, “Cesar, O mos iha istoria ruma atu fahe ka? Keta haluha istoria ne’e tenki iha ninia lisaun ba moris.”
   “Sim Mestra, hau nia Pai konta mai hau kona-ba hau nia Mãe. Uluk iha ai-laran tempu rezistensia ninia pozisaun Sargento. Loron ida, nia halai sala malu husi soldadu sira no ninia kompañia. Iha nia isin lolon nia iha deit mak pistola ida, tudik kiik-oan ida ho tua sabu butir ida. Nia hemu tiha tua sabu ne’e halo mamuk para nia bele uza mos butir ne’e hanesan arma ida.
La’o tun sa’e derrepenti hau nia Mãe tama sala forsa Indonesia nia leet. Nain 20 mak ataka lisuk nia no haruka nia atu rende. Maibé book-an lais, nia tiru soldadu Indonesia nain 15 ho ninia pistol to’o kartus mos mohu, oho nain 4 fali hodi nia tudik to’o tudik tohar tiha, no ida ikus liu ne’e nia oho uza butir mamuk ne’e no mos hodi ninia liman mamuk."
   “Ai Maromak, O nia istoria ne’e ‘menakutkan’ pa” Mestra rona ho hakfodak no ta’uk.
   “Entaun Lisaun husi O nia istoria ne’e, O nia Pai hatete dehan  saida?” Mestra kontinua husu.
   “Lisaun husi istoria ne’e mak ne’e,labele besik hau nia Mãe kuandu nia lanu hela..!”

Keta le sériu demais hahaha. Loron diak no serbisu didiak.

Se mak beik..?

Uluk sei SD ami nia mestra foun ida tama iha kelas laran. Antes nia fó kuñese nia naran, nia dehan, “Bomdia, hau imi nia mestra foun. Antes ita komesa, hau hakarak husu. Se mak sente-an katak nia beik-ten, entaun hamriik!”

Hein liu segundus balu nem ema ida hamriik. Mestra ne’e lao ba mai haree iha kelas laran.

Derrepenti kolega ida naran Siku hamriik.

Mestra foun ne’e husu, “O hanoin O beik-ten ne’e mak O hamriik ka?”

     “Lae ida Mestra, hau kasian fali ho Mestra. Hau lakohi haree Mestra hamriik mesak iha ne’ebá.”

Tia Marta

Atu tau-matan ba Mário nia oan ne’ebé foin tinan ida, nia hameno nia tia Marta mai husu distrito hodi hela ho sira. Ho nune’e Mário ho nia kaben loron bele ba serbisu, no Tia Marta hein sira nia oan.

Loraik ida, Mário haruka nia tia ba sosa aimoruk Vitamina D iha kios Elemloi ba nia oan para aumenta nia oan nia kalsium no phosphate ba ruin ho nehan.

La to’o minutu 5 Tia Marta fila fali husi Elemloi no entrega vitamina ne’e ba Mário

                “Eipa tia, aimoruk sala ne’e! Ohin hau haruka ba atu sosa vitamina D falun rua, agora tiha ba sosa fali vitamina A ho B ne’e?” Mario bolu fali tia no protes los.

                “Oh, sira dehan vitamina D laiha, A ho B mak iha, ne mak hau sosa deit A ho B ne’e.” tia ne’e hatán.

                “Ah tia ne’e. Ne’e labele, labarik ne’e presiza vitamina D.”

                “Ano, Labarik seidauk hatene le ABC ne’e. Naran deit mos diak sa!”

Nonton Karnaval

Nina: Apá, ita ba nonton karnavál iha sidade lai. Hau nia kolega sira hotu ba ne’e. Apa tula hau ba lai ba

Pai:    lae da, ba haré karnavál atu halo saida?

Nina:  apa ne’e lori hau ba ba, Ohin loron ikus ne. Hau nia kolega eskola sira konta dehan iha buat jeitu barak loos iha neba, asu bele sae bisikleta, lekirauk bele halimar piano

Pai:    haree ba fokus mak o nia estuda, buat hirak ne’e ema sira be aprezenta karnaval ne’e mak manipula ita.

Nina: Pai, kolega sira dehan, ema hosu nasaun oi-oin deit mos iha neba ho sira nia bandeira no hatudu sira nia artes no kultura rasik. Hau hakarak haree.

Pai:   hau dehan lae ne katak lae Nina. Sa diak ida mak mai husi karnaval ne’e?

Nina: Mas apa, hau nia kolega sira dehan, malae feto brazil foinsa’e oan sira uza deit mak bikini kor bandeira brazil dansa doko kidun, balu isin pinta ho kor oi-oin halo ita la hatene loos sira tau ropa ka lae..sira dansa dansa samba iha dalan.

Pai:   Hmm labarik ne’e husu demais liu. Ok,  haree ba truka lalais ona ita ba nonton karnaval. Lae ita ba tarde la hare ona

feto manas, puta timor, bikan timor, kidun molik, feto molik, foto molik, bikan manas, huin dois, hu'in dois, feto bikan

Doben laiha

Loron ida primu Vasco ba hadia nia oras iha loja osan mean. Loja nain ne'e aproveita tempu atu fa'an mos nia osan mean ba primu ne'e. 

   "Belun, ami nia osan mesan sira ne'e balu hetan diskontu 40%. Hanesan feto ida nebe hatene diak, hau jamin, primu nia doben pasti kontente los kuandu primu sosa ba nia osan mean hirak ne'e balu," loja na'an ne'e dehan.

  "Aih prima, hau laiha doben ida," Vasco hatan.

  "Ah, naumedigas ema hanesan maun, iha osan no bonito tan laiha fali doben ne?"

  "Sim, hau nia ferik-oan bandu hau atu labele iha doben. Ne mak hau laiha doben ne sa"